Zino Davidoff: Ο Εκλεκτός Κόσμος των Πούρων

ο κύκλος & ο μύθος: καλλιέργεια, παραγωγή, ιστορία, κουλτούρα, ταυτότητα, χαρακτηριστικά
Απάντηση
Άβαταρ μέλους
Τάκης
Moderator
Δημοσιεύσεις: 8897
Εγγραφή: Σάβ Φεβ 03, 2018 10:43 am

Zino Davidoff: Ο Εκλεκτός Κόσμος των Πούρων

Δημοσίευση από Τάκης »

Εικόνα

έχουμε αναφερθεί ξανά με διάφορες αφορμές στο βιβλίο «Ο Εκλεκτός Κόσμος των Πούρων» του Zino Davidoff
που πρωτοκυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τις εκδόσεις «Δήλος» το 1997 σε μετάφραση Σταύρου Παπαθωμόπουλου

βρήκα στο αρχείο μου ένα vintage άρθρο από το «Βήμα» που δημοσιεύτηκε με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου εκείνη την εποχή
και νομίζω πως έχει ενδιαφέρον να το μοιραστώ μαζί σας, (έχει διατηρηθεί η ορθογραφία της δημοσίευσης):

Ζίνο Ντάβιντοφ
Αυτός που νίκησε τον Ψυχρό Πόλεμο

Βήμα 06/04/1997

Εικόνα

Η ζωή του είναι ένας «μαγικός καθρέφτης» που αντανακλά τις διακυμάνσεις του ταραγμένου 20ού αιώνα, όπως άλλωστε και το είδος το οποίο εμπορεύθηκε. Ο λόγος για τον άνθρωπο που συνέδεσε την τύχη και το όνομά του με τα πούρα. Το απόσταγμα της εμπειρίας του συγκεντρώνεται στο βιβλίο «Ο εκλεκτός κόσμος των πούρων».

Γεννημένος το 1906 στο Κίεβο της Ρωσίας, ο Ζίνο Ντάβιντοφ ήταν γόνος οικογένειας εβραίων καπνοπωλών. Στις παιδικές του αναμνήσεις συγκαταλέγεται η εικόνα των ρώσων αντικαθεστωτικών που μηχανορραφούσαν εναντίον του Τσάρου στο Κίεβο, «πίσω από ένα σύννεφο καπνού». Χαρακτηριστική, όπως εκείνη των πούρων, η οσμή της συνωμοσίας δεν άργησε να γίνει αντιληπτή από την αστυνομία και το 1911 οι Ντάβιντοφ υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τη χώρα. «Εγώ το 'σκασα από τη Ρωσία μέσα σ' ένα σκεπασμένο βαγόνι», γράφει ο Ζίνο. Η οικογένεια μετεγκαταστάθηκε στη Γενεύη, όπου ο pater familias Ανρί Ντάβιντοφ άνοιξε ένα μικρό κατάστημα, το οποίο έγινε γρήγορα δημοφιλές.

Σε ηλικία 18 χρόνων ο Ζίνο Ντάβιντοφ άφησε πίσω του την ηρεμία της καλβινιστικής Γενεύης και ξεκίνησε το δικό του μεγάλο ταξίδι. «Δεν έχω να σου δώσω πολλά χρήματα», του είπε ο πατέρας του, «παρά μερικές συστατικές επιστολές για διάφορους καπνεμπόρους». Ο νεαρός Ντάβιντοφ περιπλανήθηκε για πέντε χρόνια, από το 1924 ως το 1929, στην αμερικανική ήπειρο, ξεκινώντας από τον Τροπικό του Καρκίνου, περνώντας τον Ισημερινό και φθάνοντας, τέλος, στον Τροπικό του Αιγόκερω. Το πέρασμά του από τη Βραζιλία και την Αργεντινή τον οδήγησε τελικά «στα μέρη του κόκκινου πηλού», στην Κούβα. Οταν επέστρεψε στη Γηραιά Ήπειρο, το πούρο δεν είχε γι' αυτόν κανένα μυστικό.

Εικόνα

Η συμβολή του Ντάβιντοφ στη διάδοση της «κουλτούρας» του καπνίσματος πούρων στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο είναι τεράστια. Ιδιαίτερα στενός ήταν ο δεσμός του με τους Κουβανούς. Το 1968, μάλιστα, ο Φιντέλ Κάστρο του χάρισε το προνόμιο να αποκτήσει δική του μάρκα πούρων, τα «Davidoff» με το λευκόχρυσο δαχτυλίδι. Εν τούτοις, οι σκληρές πραγματικότητες του Ψυχρού Πολέμου δεν επέτρεψαν ακόμη και στον «Monsieur Havane», όπως επονομαζόταν ο Ζίνο Ντάβιντοφ, να διατηρήσει αλώβητη τη σχέση του με το νησί του Κάστρο. Το 1994, όταν πέθανε πάμπλουτος στη Γενεύη, η μάρκα που έφερε το όνομά του είχε «εξοστρακιστεί» από την Κούβα.

Μακρινός πρόγονος του ονομαστού καταστήματος «Davidoff», στον αριθμό 2 της rue de Rive, όπου συρρέουν οι εραστές του πούρου από όλο τον κόσμο, ήταν το καπνοπωλείο που άνοιξε ο Ανρί Ντάβιντοφ, πατέρας του Ζίνο, στη Γενεύη μετά τη φυγή της οικογένειας από τη Ρωσία. Μεταξύ των θαμώνων και αρκετοί ρώσοι εξόριστοι που συνωμοτούσαν εναντίον του τσαρικού καθεστώτος. «Προετοίμαζαν», γράφει ο Ντάβιντοφ, «την επανάστασή τους με πυρετώδη ρυθμό. Ενας απ' αυτούς μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση. Είχε λεπτό πρόσωπο, λαμπερά μάτια και μιλούσε με δυνατή φωνή όταν ζητούσε τα "παπιρόζι" του, με το χαρτονένιο επιστόμιο. Το όνομά του ήταν Βλαντιμίρ Ουλιάνοφ ¬ πέρασε καιρός για να γίνει γνωστός ως Λένιν».

Εικόνα

Η μνεία του ηγέτη των μπολσεβίκων στην αρχή του βιβλίου «Ο εκλεκτός κόσμος των πούρων» δεν είναι διόλου τυχαία. Ο Ζίνο Ντάβιντοφ έζησε (και πέθανε) σε έναν κόσμο διαμορφωμένο από τις πραγματικότητες της Οκτωβριανής Επανάστασης. Δεν ήταν μόνο ο εκπατρισμός της οικογένειας από τη Ρωσία. Το εμπόριο των πούρων επηρεάστηκε αφάνταστα από την αντιπαράθεση καπιταλισμού και κομμουνισμού, ιδιαίτερα δε από την πόλωση του Ψυχρού Πολέμου. Ο Ζίνο Ντάβιντοφ απέκτησε σε νεαρή ηλικία (και μοιράζεται με τους εραστές του καπνίσματος ανά τον κόσμο) αληθινό πάθος για τα πούρα Αβάνας. «Το πούρο της Αβάνας», γράφει, «δεν μοιάζει με κανένα άλλο. Ακόμη και μετά τη συσκευασία του συνεχίζει να μεταβάλλεται και να ζει. Είναι γεγονός ότι χρειάζεται κάποια ειδική φροντίδα, καθώς με την αριστοκρατική θέση που κατέχει ανάμεσα στα υπόλοιπα προϊόντα καπνού του αρμόζει να του συμπεριφέρονται με τον ανάλογο τρόπο».

Η συμπεριφορά αυτή προϋποθέτει την κατάλληλη συντήρηση. Ο Ντάβιντοφ ήταν ο πρώτος στην Ευρώπη ο οποίος εγκατέστησε ειδικό χώρο φύλαξης πούρων στο κατάστημα που άνοιξε το 1929 στη Γενεύη. Οι προνομιακές σχέσεις του με τους Κουβανούς («στη δουλειά μας η φιλία δεν είναι μια λέξη χωρίς νόημα», γράφει) και η γνώση του για το αντικείμενο του εξασφάλισαν γρήγορα την αναγνώριση στην Ελβετία, στη Γαλλία, στην Ευρώπη και τελικά στον κόσμο ολόκληρο. Από τον βασιλιά Φαρούκ της Αιγύπτου ως τον Χένρι Κίσινγκερ και από τον ευθυμογράφο Αρτ Μπούχβαλντ ως τον ηθοποιό Αλέν Ντελόν, το κατάστημα του Ντάβιντοφ στη Γενεύη ήταν σημείο συνάντησης των εραστών του πούρου, επωνύμων και ανωνύμων.

Εικόνα

Εν τούτοις, η δύσκολη στιγμή ήρθε το 1959, όταν το καθεστώς του Φουλγκένσιο Μπατίστα κατέρρευσε και οι αντάρτες του Φιντέλ Κάστρο μπήκαν στην Αβάνα. Εκτοτε ο κόσμος του πούρου δεν είναι πια ο ίδιος. Η εθνικοποίηση της καπνοβιομηχανίας από τον Κάστρο και η έξοδος από την Κούβα πολλών από τις οικογένειες που παρήγαν τις γνωστότερες μάρκες κουβανικών πούρων δημιούργησαν μια απίστευτη περιπλοκή. Οι φυγάδες (όπως ο Ραμόν Σιφουέντες, ιδιοκτήτης των Partagas) θεώρησαν ότι διατηρούν τα δικαιώματα της επωνυμίας και συνέχισαν την παραγωγή από τον Αγιο Δομίνικο ή την Ονδούρα.

Έτσι βρέθηκαν να συνυπάρχουν στην αγορά, ως ετεροθαλή του Ψυχρού Πολέμου, δύο είδη «Montecristo», δύο είδη «Partagas» ή δύο είδη «Η. Upmann». Η πόλωση επιτάθηκε με το οικονομικό εμπάργκο των Ηνωμένων Πολιτειών εις βάρος της Κούβας που έκλεισε την αμερικανική αγορά στα πούρα Αβάνας. Η Ευρώπη δεν απέσυρε ποτέ την εμπιστοσύνη της στα κουβανικά πούρα, αν και ο κόσμος των πούρων σημαδεύτηκε από τις δικαστικές διαμάχες των αντιμαχόμενων, δηλαδή των εκπροσώπων της κρατικής Cubatabaco και των Κουβανών της εμιγκράτσιας, για τα δικαιώματα στις χρυσοφόρες επωνυμίες.

Η διχόνοια αυτή ουδόλως έβλαψε τον Ζίνο Ντάβιντοφ. Ο «Monsieur Havane» επιβραβεύτηκε για τον στενό του σύνδεσμο με τους Κουβανούς αποκτώντας το 1968 τη δική του μάρκα, τα «Davidoff» ¬ και δη με τις ευλογίες του ίδιου του Κάστρο. Ο «γάμος» του επιφανέστερου διαμεσολαβητή και του γνησιότερου παραγωγού στέφθηκε από παγκόσμια εμπορική επιτυχία ¬ ώσπου οι εντάσεις του Ψυχρού Πολέμου προκάλεσαν προστριβές στο ζευγάρι. Η αιτία του διαζυγίου μεταξύ του Ντάβιντοφ και της Αβάνας δεν είναι γνωστή, οι πιθανές όμως εξηγήσεις είναι δύο και η αλήθεια βρίσκεται μάλλον στη μέση. Ο Ντάβιντοφ λέγεται ότι ενοχλήθηκε όταν οι Κουβανοί εισήγαγαν στην αγορά το 1982 την προσωπική μάρκα του Κάστρο, τα «Cohiba», και έδωσαν προτεραιότητα στην παραγωγή τους· το καθεστώς της Αβάνας θεωρείται ότι δεν είδε με καθόλου καλό μάτι την κίνηση του Ντάβιντοφ να αρχίσει να παράγει στην Ονδούρα μια νέα μάρκα, τα «Zino», προκειμένου να αξιοποιήσει τη χρυσοφόρο (πλην κλειστή στα κουβανικής παραγωγής «Davidoff») αμερικανική αγορά.

Εικόνα

Τα τελευταία «Davidoff» Αβάνας διατέθηκαν στην αγορά το 1992 ¬ αποτελούν δε σήμερα συλλεκτικό απόκτημα. Η παραγωγή τους «μετακόμισε» στον Άγιο Δομίνικο. Ο Ζίνο Ντάβιντοφ έμελλε να είναι ο τελευταίος παραγωγός πούρων που εκπατρίστηκε από την Κούβα. Τα «Davidoff» με το λευκόχρυσο δαχτυλίδι κατέκλυσαν την αμερικανική αγορά, αλλά ο Ζίνο ήταν ήδη πάμπλουτος χάρη στη συμφωνία του το 1970 με την ελβετική εταιρεία της Βασιλείας Max Oettinger, στην οποία ανήκει η επωνυμία. Πέθανε το 1994 στη Γενεύη, ένας σύγχρονος Οδυσσέας μακριά από την Ιθάκη του, την εξωτική Κούβα.

«Τα πούρα σας είναι ασφαλή, κύριε...»

Ηταν μια από τις χειρότερες βραδιές που έζησε το Λονδίνο τα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το γερμανικό Blitz ήταν στο αποκορύφωμά του και το τέλος του αεροπορικού βομβαρδισμού βρήκε τη βρετανική πρωτεύουσα να φλέγεται. Μεταξύ των πληγέντων κτιρίων και το κατάστημα Dunhill της Duke Street. «Στις 2.00 τα ξημερώματα και αφού επιθεώρησε τις ζημιές, ο διευθυντής του καταστήματος έσπευσε να ενημερώσει τηλεφωνικά τον Ουίνστον Τσόρτσιλ: "Τα πούρα σας είναι ασφαλή, κύριε"».

Τούτο το επεισόδιο, που το αφηγείται ο Ζίνο Ντάβιντοφ στο βιβλίο του, είναι μια μικρή λεπτομέρεια του πάθους του «πρωθυπουργού της νίκης» για τα πούρα. Ο Τσόρτσιλ είχε ανακαλύψει τα πούρα σε ηλικία μόλις 20 χρόνων, όταν βρέθηκε στην Αβάνα κατά τη διάρκεια του αμερικανοϊσπανικού πολέμου. Εκτιμάται ότι στη διάρκεια της ζωής του κάπνισε περισσότερα από 300.000 πούρα· αν και όταν περνούσε τη μέση, τα πετούσε. Εύλογα έδωσε το όνομά του σε έναν τύπο πούρου: τα περιώνυμα (και θηριώδη σε ό,τι αφορά το μέγεθος) «Churchills».

Εικόνα

Οπως οι περισσότεροι εραστές των πούρων, ο Τσόρτσιλ συνεκινείτο ελάχιστα από τον πουριτανισμό των μη καπνιστών. «Στον στρατηγό Μοντγκόμερι», γράφει ο Ντάβιντοφ, «που του είπε κάποια μέρα "Δεν πίνω, δεν καπνίζω, κοιμάμαι πολύ ¬ γι' αυτό είμαι σε φόρμα 100%", ο Τσόρτσιλ απάντησε: "Πίνω πολύ, κοιμάμαι λίγο και καπνίζω το ένα πούρο πάνω στ' άλλο ¬ γι' αυτό είμαι σε φόρμα 200%».

Το βιβλίο του Ντάβιντοφ αποτελεί ουσιαστικά ένα εγχειρίδιο που περιλαμβάνει όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζει ο καπνιστής του πούρου. Εν τούτοις δεν χρειάζεται να διαβάσει κανείς ανάμεσα στις γραμμές για να αντιληφθεί την πεποίθηση του συγγραφέα ότι η απόλαυση ενός πούρου συνιστά ξεχωριστή εμπειρία ¬ ή, σύμφωνα με την έκφραση του Ντάβιντοφ, «όργανο επικοινωνίας με το υπερφυσικό».
Ομολογουμένως πολλές από τις σελίδες του «Εκλεκτού κόσμου των πούρων» είναι εντυπωσιακά γλαφυρές. «Εγώ ήλθα από την Ανατολή», γράφει ο Ντάβιντοφ, «από το κρύο, από κάμπους σαρωμένους από ανέμους που έρχονται από τις στέπες. Ανακάλυψα το πλούσιο άρωμα και την αισθησιακή ζεστασιά που προσφέρουν τα μέρη του καπνού, όπως ένας έφηβος ανακαλύπτει μια φλογερή, μεγαλύτερη σε ηλικία γυναίκα η οποία γνωρίζει τα πάντα γύρω από αυτό που ο ίδιος αγνοεί».

Είναι η αίσθηση της «καθαρότητας» (puro στα ισπανικά σημαίνει καθαρός, αγνός) ή μήπως η διαφορετική προσωπικότητα που διαθέτει κάθε πούρο και η μοναδικότητα που ενέχει η εμπειρία του καπνίσματός του; Πάντως ο Ντάβιντοφ γράφει ότι ξεκίνησε για την Κούβα «όπως ένας νεαρός αρχαιολόγος θα ξεκινούσε για την Ελλάδα ή ένας καθολικός θεολόγος για τη Ρώμη. Πέρασα δύο χρόνια εκεί, σε κατάσταση πλήρους υπερδιέγερσης. Έπιασα δουλειά σε μια finca (φάρμα) και μυήθηκα σε όλες τις πτυχές της παραγωγής του πούρου, από το κόψιμο του φυτού ώς τη συσκευασία, μέσα από τα στάδια της συλλογής των φύλλων, της ζύμωσης, της ξήρανσης, του χωρίσματος και του στριψίματος. Είχα περιέργεια και ενθουσιασμό για όλα και δεν ησύχαζα αν δεν μάθαινα κάθε τι που μπορούσα να μάθω για τα πούρα της Αβάνας».

Εικόνα

Ο «Εκλεκτός κόσμος των πούρων» περιλαμβάνει κεφάλαια για το κόψιμο της άκρης του πούρου, το άναμμα, το δαχτυλίδι, για το πώς πρέπει να κρατάει κανείς το πούρο στο στόμα, τη στάχτη και το σβήσιμο του πούρου, και τέλος, για το κάπνισμα πούρων από εκπροσώπους του «ασθενούς φύλου»: «Οι γυναίκες που καπνίζουν και γνωρίζουν πώς να εκτιμήσουν ένα καλό πούρο Αβάνας είναι πολύ περισσότερες από όσες πιστεύετε και ο αριθμός τους μεγαλώνει συνεχώς. Αν δεν είχα την υποχρέωση να μην αποκαλύπτω ορισμένα επαγγελματικά μυστικά, θα μπορούσα να αναφέρω μερικά ονόματα που θα σας προκαλούσαν έκπληξη».

Μεγάλος αριθμός σελίδων αφιερώνεται και στην επιλογή του πούρου. «Τι είδος πούρου να διαλέξω, κύριε Ντάβιντοφ; Δώστε μου τη συμβουλή σας, σας παρακαλώ» ρωτάει ο επίδοξος καπνιστής. «Μα, τι άνθρωπος είστε, κύριέ μου;» απαντά ο Ντάβιντοφ, «Δεν μπορείτε να διαλέξετε πούρο σαν να ήταν γραβάτα ή μυθιστόρημα». Ομολογουμένως η επιλογή είναι συνάρτηση της ιδιοσυγκρασίας του καπνιστή, της προσφοράς, αλλά και της ώρας. Ο Ντάβιντοφ εξηγεί τι μπορεί να καπνίζει κανείς το πρωί («ο Πάντσο Βίλα έλεγε στους άντρες ότι δεν πρέπει να καπνίζουν πούρο μετά το πρωινό»), μετά το μεσημεριανό γεύμα, το απόγευμα και, βεβαίως, μετά το δείπνο. Ο Ντάβιντοφ εξηγεί επίσης πόσο δυνατό είναι ένα πούρο και τη συνάρτηση της γεύσης με το χρώμα: «Όσο πιο σκουρόχρωμο είναι ένα πούρο τόσο πιο έντονη είναι η γεύση του. Ο καλός καπνιστής θα πρέπει να είναι σε θέση να κρίνει πόσο δυνατό είναι ένα πούρο από το σχετικά σκούρο ή ανοιχτό χρώμα του φύλλου περιτυλίγματός του και του μέρους της γέμισης που είναι ορατό». Η «παλέτα» των ποικιλιών της Αβάνας, επισημαίνει ο συγγραφέας, «είναι εκπληκτικά πλούσια».

Το βιβλίο ολοκληρώνεται με τη διαπραγμάτευση των σχημάτων και των μεγεθών των πούρων και την ποίηση της ονοματολογίας: «Corona», «Perfecto», «Panetela», «Lonsdale», «Robusto», «Torpedo». Στην ουσία η επιλογή είναι απόρροια φιλοσοφίας: «Όποιος κι αν είστε, όποιες κι αν είναι οι συνήθειες, οι τάσεις και τα γούστα σας, υπάρχει σίγουρα ένα πούρο για σας, ένα πούρο που να ταιριάζει στην ιδιοσυγκρασία σας και να συμβαδίζει με τη διάθεσή σας. Δεν υπάρχει υπηρέτης πιο πιστός, συντροφιά πιο συμπαθητική, από ένα πούρο Αβάνας. Οταν προσπαθείτε να μάθετε να διαλέγετε το πούρο που σας ταιριάζει καλύτερα είναι σαν να μαθαίνετε για τον εαυτό σας. Η ανακάλυψη του πούρου που σας μοιάζει σας βοηθάει κάθε φορά να το απολαμβάνετε προτού ακόμη το ανάψετε. Κοντολογίς το κάπνισμα ενός πούρου είναι πράξη αυτογνωσίας, στον γαλάζιο καπνό του καθρεφτίζεται η προσωπικότητα αυτού που το επέλεξε."

Εικόνα
These users thanked the author Τάκης for the post (total 9):
PetranSvenskAssosGreekossuleygiannisaouasJunioralexandrosVr Andreas
papa was a rolling stone...
Άβαταρ μέλους
alexandros
Founding Fathers
Δημοσιεύσεις: 2596
Εγγραφή: Πέμ Φεβ 08, 2018 4:31 pm

Re: Zino Davidoff: Ο Εκλεκτός Κόσμος των Πούρων

Δημοσίευση από alexandros »

βιβλιο που αξιζει να διαβασει καποιος μερικες φορες
οὔτε γὰρ ἄρχειν οὔτε ἄρχεσθαι ἐθέλω
Άβαταρ μέλους
Τάκης
Moderator
Δημοσιεύσεις: 8897
Εγγραφή: Σάβ Φεβ 03, 2018 10:43 am

Re: Zino Davidoff: Ο Εκλεκτός Κόσμος των Πούρων

Δημοσίευση από Τάκης »

ένα πολύ ενδιαφέρον vintage video-αφιέρωμα στο Zino

These users thanked the author Τάκης for the post:
lefteris c
papa was a rolling stone...
Απάντηση

Επιστροφή στο “Από τον Σπόρο στο Τασάκι”